Formy opodatkowania
Rozumiemy, że start z własną działalnością, to mnóstwo decyzji, a wybór formy opodatkowania jest jedną z najważniejszych. To ona wpływa na to, ile pieniędzy faktycznie zostaje w Twojej kieszeni. Bez obaw! Przygotowaliśmy konkretny przewodnik po najpopularniejszych formach dla jednoosobowych działalności gospodarczych (JDG).
Wybieramy Formę Opodatkowania dla JDG – Przewodnik dla Początkujących
W Polsce masz do wyboru trzy główne formy opodatkowania JDG: Zasady Ogólne (Skala Podatkowa), Podatek Liniowy oraz Ryczałt od Przychodów Ewidencjonowanych. Każda ma swoje plusy i minusy.
Zasady Ogólne (Skala Podatkowa)
Jak płacisz? | Płacisz podatek od dochodu (przychód minus koszty). |
Stawki podatku | 12% dla dochodów do 120 000 zł, oraz 32% od nadwyżki ponad 120 000 zł. |
Koszty | Możesz odliczać koszty (zakup sprzętu, czynsz, paliwo itp.). |
Kwota wolna | Masz kwotę wolną od podatku (30 000 zł). Do tego limitu nie płacisz w ogóle PIT! |
Ulgi | Możesz korzystać z wielu ulg (np. ulga na dziecko, wspólne rozliczenie z małżonkiem). |
Składka zdrowotna | Liczona jako 9% od dochodu (można odliczyć część składki zdrowotnej od podstawy opodatkowania) – stan prawny w 2025r. |
Kiedy się opłaca?
- Masz duże i stałe koszty prowadzenia działalności.
- Twoje dochody są niższe do 120 000 zł płacisz tylko 12% i korzystasz z kwoty wolnej.
- Chcesz rozliczać się wspólnie z małżonkiem (jeśli ma niższe dochody) lub korzystać z ulg podatkowych.
Kiedy nie za bardzo?
- Twoje dochody znacznie przekraczają 120 000 zł, bo wchodzisz w próg 32%.
- Nie masz żadnych kosztów (np. pracujesz głównie na własnym laptopie z domu).
Podatek Liniowy
Dla tych, którzy mają pewność, że będą dużo zarabiać.
Jak płacisz? | Płacisz podatek od dochodu (przychód minus koszty). |
Stawki podatku | Stała stawka 19%, niezależnie od wysokości dochodu. |
Koszty | Możesz odliczać koszty. |
Kwota wolna | Brak kwoty wolnej od podatku (płacisz 19% od pierwszej zarobionej złotówki). |
Ulgi | Nie możesz rozliczać się wspólnie z małżonkiem ani korzystać z większości ulg. |
Składka zdrowotna | Liczona jako 4,9% od dochodu (ale nie mniej niż 9% minimalnego wynagrodzenia). Możesz odliczyć część składki zdrowotnej od dochodu (do limitu). – stan prawny w 2025r. |
Kiedy się opłaca?
- Twoje dochody będą wysokie (zdecydowanie ponad 120 000 zł). Unikasz progu 32% i płacisz stałe 19%.
- Masz spore koszty do odliczenia.
Kiedy nie za bardzo?
- Twoje dochody są niskie (do 120 000 zł). 12% na skali i kwota wolna są korzystniejsze.
- Chcesz korzystać z ulg rodzinnych lub wspólnego rozliczenia.
Ryczałt od Przychodów Ewidencjonowanych
Najprostszy w rozliczaniu, ale uwaga na pułapki!
Jak płacisz? | Płacisz podatek tylko od przychodu (czyli od tego, co zarobisz, bez odejmowania kosztów). |
Stawki podatku | Zależne od rodzaju działalności, np. 17%, 15%, 12%, 8.5%, 5.5%, 3%. Stawki są często niższe niż na skali/liniowym. |
Koszty | Nie możesz odliczać kosztów! |
Kwota wolna | Brak. |
Ulgi | Ograniczone (np. ulga na dziecko lub wspólne rozliczenie nie są możliwe). |
Składka zdrowotna | Zależy od rocznych przychodów i jest naliczana ryczałtowo w 3 progach. Im więcej zarabiasz, tym więcej płacisz. Możesz odliczyć 50% zapłaconej składki zdrowotnej od przychodu. |
Kiedy się opłaca?
- Masz bardzo wysokie przychody i BARDZO niskie koszty (np. programista, copywriter, grafik, tłumacz pracujący zdalnie).
- Twoja działalność ma niską stawkę ryczałtu (np. 8.5% dla większości usług, 12% dla IT).
- Cenisz sobie prostotę rozliczeń.
Kiedy nie za bardzo?
- Masz duże koszty (np. kupujesz drogie towary do sprzedaży, dużo wydajesz na paliwo, masz duży czynsz za biuro/magazyn). Pamiętaj: nie odliczysz nic!
- Twoja działalność jest wykluczona z ryczałtu (np. niektóre usługi finansowe). Ważne: Koniecznie sprawdź, czy Twoja działalność może być opodatkowana ryczałtem. My jako księgowi pomożemy Ci to zweryfikować!
Od czego zacząć?
Jak wybrać najlepszą i najbardziej opłacalną formę opodatkowania?
1. Zacznij od… policzenia!
Zastanów się, jakie będziesz mieć roczne przychody (szacunkowo) i roczne koszty.
2. Model Biznesowy = Wybór Formy:
- Usługi bez dużych kosztów (IT, pisanie, konsulting) i wysokie przychody? Ryczałt (sprawdź stawkę!) często jest najkorzystniejszy.
- Handel, produkcja, usługi z wysokimi kosztami (sprzęt, towar, biuro)? Zasady Ogólne lub Podatek Liniowy.
- Spodziewasz się zarabiać mało (poniżej 120 000 zł) LUB masz dzieci na utrzymaniu? Wybierz Zasady Ogólne (kwota wolna i ulgi to Twój sprzymierzeniec).
Wybór formy opodatkowania nie jest na zawsze!
Zmiany formy opodatkowania dokonuje się zazwyczaj do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnąłeś pierwszy przychód w roku podatkowym lub do końca roku poprzedzającego. To znaczy, że na start możesz wybrać jedną formę, a na kolejny rok ją zmienić!
Potrzebujesz pomocy z wyborem formy opodatkowania?
W Turkusowej Księgowej nie tylko prowadzimy księgowość, kadry i płace, ale przede wszystkim wspieramy Cię w podejmowaniu kluczowych decyzji.
Ważne: Zgodnie z prawem, wybór najkorzystniejszej formy opodatkowania jest usługą doradztwa podatkowego, którą mogą świadczyć wyłącznie uprawnieni doradcy. Dlatego, jeśli masz wątpliwości, która forma jest dla Ciebie optymalna, my – jako Twoje biuro rachunkowe – zorganizujemy Ci spotkanie z naszym zaufanym doradcą podatkowym. Pomoże Ci on dokonać analizy Twoich przewidywanych przychodów i kosztów, wskaże najkorzystniejsze rozwiązanie i pomoże to formalnie zgłosić.
Skontaktuj się z nami! (doradztwo@turkusowaksiegowa.pl)
Ustalimy zakres współpracy tak, abyś miał pewność, że księgowość działa, a strategiczne decyzje (jak wybór opodatkowania) są podjęte z pomocą eksperta.